Neurolog – czym się zajmuje i jakie choroby leczy?
Za integrację wszystkich działań ciała człowieka odpowiada układ nerwowy, który jest swoistym systemem, odbierającym i przetwarzającym otrzymane bodźce, ale także wprawiającym układ szkieletowy i mięśniowy w ruch. Choroby układu nerwowego mogą być więc przyczyną złej koordynacji wszystkich narządów, przekładającą się na pracę całego organizmu.
Neurologia jest zatem jedną z kluczowych dziedzin medycyny, gdyż koncentruje się głównie na pracy i zaburzeniach zarówno ośrodkowego, jak i obwodowego układu nerwowego. Mimo, iż często neurologia kojarzona jest z psychiatrią, to ta druga skupia się jednak na chorobach, wynikających z zaburzeń funkcjonowania mózgu, a nie na uszkodzeniach, których podłożem są procesy niszczące cały układ nerwowy człowieka.
Lekarz neurolog Wrocław będzie zajmował się zatem diagnozowaniem, leczeniem, ale również profilaktyką schorzeń układu nerwowego, w którego skład wchodzą nerwy obwodowe, mózg i rdzeń kręgowy. Neurolog we Wrocławiu będzie badał czynności układu nerwowego i sprawdzał, czy ludzki organizm reaguje na przedstawione bodźce, a to z kolei pozwoli postawić mu niezbędną do leczenia diagnozę. Neurologiem może zostać każdy lekarz, który nabył prawo do wykonywania zawodu i ukończył 5-letnie szkolenie specjalizacyjne. W dodatku lekarz neurolog Wrocław musi brać udział w kursach oraz mieć odbyte praktyki/staże na takich oddziałach jak: psychiatria, neurologia dziecięca, neurochirurgia czy intensywna opieka medyczna. Tytuł specjalisty - lekarza neurologa, kandydat uzyskuje dopiero po zdaniu egzaminu państwowego.
W ramach tej dziedziny wykształciły się pochodne specjalizacje takie jak neurochirurgia, zajmująca się operacyjnym leczeniem i diagnostyką urazów układu nerwowego oraz neurologia dziecięca, obejmująca leczenie układu nerwowego u najmłodszych pacjentów.
Kiedy należy udać się do neurologa?
O rozwijającej się chorobie neurologicznej może świadczyć wiele objawów, które neurolog szybko podda analizie. Wiele z nich jest jednak tak mało charakterystycznych, że nie sposób ich powiązać akurat z układem nerwowym. Niektóre objawy mogą mieć podłoże w przebytych urazach, a niektóre mogą być z kolei efektem trwającej infekcji, czy braku odpowiedniej suplementacji. Przyczyną mogą być też zwyrodnienia układu kostnego, które naciskają na nerwy, doprowadzając do uporczywego bólu.
Objawy, które jednak bezpośrednio wskazują na problemy z układem nerwowym to między innymi:
- mrowienie kończyn górnych lub/i dolnych lub niedowład
- zaburzenia czucia
- tiki, mimowolne ruchy
- trwała sztywność i kurcze mięśni
- ogólne osłabienie mięśniowe
- pogorszenie wzroku
- bóle i zawroty głowy
- problemy z koordynacją ruchową i częste zaburzenia równowagi
- problemy z zasypianiem
- zaburzenia mowy
- omdlenia
- pogorszenie lub utrata pamięci oraz problemy z koncentracją
Żadnych z tych objawów nie należy bagatelizować, jeśli powtarzają się one cyklicznie i powracają ze zdwojoną siłą. Oczywiście, jeśli występują wyłącznie od czasu do czasu, to najprawdopodobniej są wynikiem stresu, zmęczenia i przepracowania. Jeśli jednak mają charakter powtarzalny – wtedy niezwłocznie należy skonsultować się z neurologiem.
Jakie choroby leczy neurolog?
Powyższe objawy mogą sugerować początek poważnych chorób. Najczęstszymi są paraliże kończyn i niedowłady, jednak neurolog Wrocław często ma do czynienia również z typowymi zawrotami głowy, chronicznymi bólami głowy oraz zaburzeniami układu ruchu czy mowy. Te z kolei, nieleczone mogą wywołać poważne konsekwencje.
Choroby jakie diagnozuje i leczy neurolog to zatem między innymi:
- choroba Alzheimera – choroba neurodegeneracyjna zwana inaczej przedstarczym zanikiem mózgu, na którą cierpią głównie osoby powyżej 65 roku życia. Prowadzi do otępienia, kłopotów z mową, pamięcią i codziennym myśleniem. Rozwija się bardzo powoli, jednak ostatecznie powoduje zanik mózgu, całkowicie hamując sprawność umysłową.
- choroba Parkinsona – to choroba ośrodkowego układu nerwowego, która przejawia się ogólnym spowolnieniem ruchowym, uporczywym drżeniem kończyn i sztywnością mięśni. Początkowymi objawami może być zmęczenie, osłabienie, zaburzenia równowagi i trudności z wykonywaniem codziennych, prostych czynności. Zdecydowanie częściej choroba Parkinsona dotyka mężczyzn w wieku 55-60lat, a jednym z jej charakterystycznych objawów może być również specyficzne pochylenie sylwetki do przodu.
- choroba Creutzfeldta-Jakoba – to tak zwana encefalopatia gąbczasta – śmiertelna choroba, charakteryzująca się destrukcją istoty szarej kory mózgowej, która po pewnym czasie zmienia mózg w gąbkę. Choroba Creutzfeldta-Jakoba wywołuje drżenie całego ciała, zaburzenie koordynacji ruchowej, upośledzenie psychomotoryczne i ostatecznie nieuchronną śmierć.
- pląsawica Huntingtona – to najwcześniejszy objaw choroby Huntingtona. Pląsawica to bowiem mimowolne, niezamierzone ruchy, przypominające taniec. W początkowym stadium choroby, ruchy te nie zdarzają się zbyt często, jednak nie należy ich bagatelizować. Rozwijająca się choroba Huntingtona może bowiem wpłynąć na zmianę osobowości i nastroju, powodować niezdarność, problemy z pamięcią i ostatecznie znacząco zaburzyć motorykę i zdolności poznawcze, odpowiedzialne za prawidłowe myślenie.
- padaczka – to choroba, która niestety dotyka sporej części człowieczeństwa. Jest wynikiem chwilowej niesprawności mózgu, objawiającej się nagłymi napadami, atakami silnych wstrząsów i utratą świadomości. Padaczka stanowi obecnie jedną z najczęstszych chorób neurologicznych. Cierpli na nią około 50mln ludzi na całym świecie.
- rwa kulszowa – neurolog diagnozuje rwę kulszową zwykle na postawie niespodziewanych, paraliżujących bóli pleców i nóg. Ból jest na tyle przeszywający, że nie pozwala wstać i jest wynikiem ucisku największego nerwu obwodowego – nerwu kulszowego. Rwa kulszowa spowodowana jest najczęściej zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa, które postępuje zwykle z wiekiem.
- zwyrodnienia kręgosłupa – szyjne, piersiowe lub lędźwiowe. To przewlekła i niestety postępująca choroba neurologiczna, która charakteryzuje się przedwczesnym zużyciem i zwyrodnieniem tkanek, które tworzą funkcjonalne połączenia między kręgami kręgosłupa. Zwyrodnienie kręgosłupa często mylone jest z chorobą reumatyczną. Lekarz neurolog może stwierdzić jednak proces zużycia organizmu.
- dystonia – choroba układu nerwowego, która powoduje mimowolne skurcze poszczególnych partii ciała. Może być przyczyną nienaturalnej postawy, ruchów dystonicznych, skręconej lub odchylonej głowy. Dystonia jest nieuleczalna, jednak dzięki wczesnej diagnozie, lekarz neurolog może załagodzić jej uciążliwe objawy.
- miastenia – to inaczej nadmierna męczliwość mięśni. To choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy wytwarza przeciwciała przeciwko własnym komórkom. Najczęściej miastenia objawia się opadającymi powiekami, znużeniem, spowolnioną pracą gałek ocznych , podwójnym widzeniem itp. Nierzadko zauważa się również trudności z żuciem i przełykaniem, wyrażaniem uczuć poprzez mimikę twarzy itp. Objawy są najbardziej nasilone wieczorem.
- miotonia – jej przyczyną są zwykle wrodzone zaburzenia genetyczne. Oznacza stany przedłużających się skurczów mięśniowych, gdzie komórka mięśniowa, która nie odbiera aktualnie żadnych bodźców, pozostaje wciąż aktywna. Miotonia jest uciążliwa, ale nie we wszystkich przypadkach wymaga leczenia.
- neuralgia – czyli popularny nerwoból. Objawia się bardzo silnymi, napadowymi bólami, które są wynikiem wzmożonego stresu lub traumy. Nerwoból trwa mniej więcej od 1 – 15 minut i może pojawiać się codziennie lub kilka razy w miesiącu. Lekarz neurolog może w przypadku neuralgii spytać o towarzyszące jej drgania mięśni twarzy, łzawienie oka itp.
- wodogłowie – najbardziej niebezpieczne dla nienarodzonych dzieci i niemowląt. U dorosłych może powodować znaczące otępienie i zaburzenia prawidłowego chodzenia. Oznacza nadmierne nagromadzenie się płynu mózgowo-rdzeniowego, który jest odpowiedzialny za prawidłowe ciśnienie wewnątrz czaszki i ochronę mózgu. Taki brak równowagi może powodować powiększenie obwodu głowy, uwypuklenie czaszki, czy poszerzenie żył.
- nerwica – choroba neurologiczna, z którą zmaga się obecnie prawie 10 mln Polaków w wieku 25-45 lat! Ściśle związana z niezrozumiałymi zaburzeniami lękowymi, koszmarami, niepokojem, problemami ze snem i ogólnym zmęczeniem.
- guzy mózgu, udary i stany po udarze.
Jak przebiega wizyta w gabinecie neurologa?
Lekarz neurolog Wrocław, jak każdy specjalista, na początek przeprowadza niezbędny wywiad z pacjentem. W neurologii wywiad ten może okazać się niezwykle ważny, gdyż nawet najmniejsze detale mogą wskazywać na przyczynę choroby. Dobrze, jeśli pacjent będzie więc przygotowany z zakresu przyjmowanych leków, przebytych chorób oraz ewentualnych schorzeń neurologicznych, jakie występowały w rodzinie. Neurolog Wrocław może zadać również pytanie na temat prowadzonego trybu życia, stosowanej diety czy wykonywanej pracy. Najważniejszym i znaczącym punktem będą jednak objawy, na które skarży się pacjent. Na ich podstawie, neurolog Wrocław może przejść do badania neurologicznego.
Badanie neurologiczne to stosunkowo długie badanie, ale umożliwia wykrycie tej części układu nerwowego, która jest uszkodzona, nieprawidłowo reaguje lub niedomaga. Bardzo często badanie neurologiczne wykrywa te zmiany układu nerwowego, których nie wykryją inne badania, na przykład laboratoryjne.
Badanie neurologiczne obejmuje zarówno głowę, szyję, jak i kończyny górne, dolne łącznie ze stopami i badaniem tułowia. Neurolog Wrocław bada odruchy fizjologiczne, stukając powszechnie znanym młoteczkiem np. w kolano. Sprawdzany jest także odruch z mięśnia dwugłowego lub trójgłowego ramienia, odruchu skokowego czy ramienno-promieniowego. Lekarz neurolog może na pierwszej wizycie sprawdzić także ciśnienie tętnicze krwi, zbadać jamę brzuszną, osłuchać klatkę piersiową, czy poprosić o przeczytanie fragmentu tekstu lub przejście po gabinecie, oceniając tym samym postawę, chodzenie, prawidłowość mowy i czucie powierzchniowe.
Na podstawie pierwszego badania, neurolog Wrocław może skierować pacjenta na dalsze, specjalistyczne badania neurologiczne i lekarskie. Może zlecić ogólną morfologię, poziom cholesterolu czy OB w krwi. Dla zaoszczędzenia czasu, można podobne badania wykonać już wcześniej i przedstawić aktualne wyniki podczas pierwszej wizyty. Przy podejrzeniu konkretnego schorzenia, neurolog ustala dalszy plan postępowania i wystawia skierowanie na badania neurologiczne.
Specjalistyczne badania neurologiczne
Gdy lekarz neurolog Wrocław waha się nad pewną diagnozą, potrzebuje bardziej szczegółowych wyników badań, wtedy kieruje pacjenta na specjalistyczne badania neurologiczne. W zależności od potencjalnego schorzenia może to być:
- tomografia komputerowa – jest to badanie radiologiczne, które nie tylko ocenia stan i kondycję konkretnych części ciała, ale przedwcześnie wychwytuje także nowotwory, zwyrodnienia i nieprawidłowości w obrębie mózgu.
- rezonans magnetyczny – badanie obrazowe, które umożliwia ocenę wewnętrznych struktur organizmu. To nieinwazyjny sposób na wykrycie guzów serca, płuc czy narządów rozrodczych. Wykorzystywany głównie w diagnostyce schorzeń ośrodkowego układu nerwowego.
- elektromiografia – pozwala wychwycić zaburzenia mięśniowe, powstałe w wyniku uszkodzeń nerwowych
- elektroencefalografia – pozwala szybko ocenić bioelektryczne czynności mózgu. Pacjentowi nakłada się na głowę elektrody, które na bieżąco rejestrują aktywność neuronów w korze mózgowej.
- elektroneurografia – wykonuje się ją w celu oceny przewodzenia w nerwach obwodowych
- rentgen czaszki i kręgosłupa – badanie obrazowe, które neurolog najczęściej zleca przy podejrzeniu chorób obwodowego i środkowego układu nerwowego lub zwyrodnień kręgosłupa
- badanie składu płynu mózgowo-rdzeniowego – badanie iniekcyjne poprzez punkcję lędźwiową. Do kanału kręgowego wkłuwa się bowiem igłę punkcyjną, która pobiera płyn. Następnie poddaje się go laboratoryjnej analizie fizycznej, biologicznej i chemicznej.
Rehabilitacja neurologiczna
Neurolog Wrocław diagnozując schorzenie może zalecić pacjentowi rehabilitację neurologiczną, której głównym celem jest przywrócenie choremu komfortu życia i wszystkich życiowych funkcji utraconych na skutek przebytego urazu. Najczęściej rehabilitacja neurologiczna dedykowana jest osobom po urazach czaszkowo-mózgowych, udarach, czy osobom cierpiącym na chorobę Parkinsona czy stwardnienie rozsiane.
Jak wygląda wizyta w gabinecie hepatologa?
Wizyta w gabinecie hepatologicznym rozpoczyna się od tradycyjnego wywiadu z pacjentem. Do gabinetu prosi się więc przeważnie o zabranie wszelkich dotychczasowych badań, które mogłyby wpłynąć na rozpoznanie i diagnozę choroby. Hepatolog z pewnością spyta o przebyte choroby i tendencje w rodzinie, dlatego warto zaznaczyć, jeśli ktoś z bliskich cierpki na przewlekłą chorobę wątroby.
W celu postawienia odpowiedniej diagnozy, hepatolog zleca następnie odpowiednie badania. Najczęściej są to:
- morfologia krwi ( podstawowa lub rozszerzona), a w niej próby wątrobowe ALT, AST, LDH, GGTP; cholesterol, amoniak, poziom bilirubiny, ferrytyna, fosfataza zasadowa.
- USG jamy brzusznej
- serologiczne badania wirusowe – anty-HAV, HbsAG
- badania genetyczne – pozwalają one wykluczyć chorobę Wilsona lub zespół Gilberta
- badania autoimmunologiczne
- w skrajnych przypadkach, hematolog może zlecić również biopsję wątroby
Hepatolog na NFZ przyjmuje wyłącznie na podstawie ważnego skierowania od lekarza prowadzącego (internisty), a terminy zajęte są zazwyczaj na kilka miesięcy do przodu. Prywatna wizyta u hepatologa, mimo iż wiąże się z opłatą około 150-200zł, to nie wymaga skierowania i odbywa się zazwyczaj na kilka dni od umówienia wizyty.
Hepatologia – metody diagnostyczne
Diagnostyka chorób wątroby nierzadko wymaga wielu, skomplikowanych badań. Obecnie dzielą się one na:
- nieinwazyjne – do których zalicza się tomografie komputerową, pozwalającą tworzyć obrazy 2 lub 3D w celu wykrycia między innymi nowotworów czy marskości wątroby. Na dokładne przyjrzenie się budowie wątroby i wyłapanie ewentualnych ubytków pozwala scyntrygrafia z udziałem izotopów promieniotwórczych, z kolei do analizy guzów czy torbieli, powstałych na powierzchni wątroby, wykorzystuje się ultrasonograf.
- inwazyjne – mniej przyjemne w odczuciu pacjenta. Zalicza się do nich między innymi badanie laparoskopem, które wymaga nacięcia skóry i wprowadzenia urządzenia w okolice wątroby oraz biopsję, czyli pobranie próbki narządu za pomocą nakłucia i przekazanie jej do badań laboratoryjnych.
Choroby wątroby – profilaktyka
Mimo iż wątroba potrafi regenerować się sama, to nadużycie jej samo-naprawczych zdolności może nieść poważne konsekwencje. Niezbędna jest zatem suplementacja, regularne badanie krwi i troska o prawidłową pracę wątroby. Należy unikać leków obciążających wątrobę, a podczas antybiotykowego leczenia stosować leki osłonowe oraz unikać tłustych i ciężkostrawnych potraw.
Dużo osób korzysta również profilaktycznie z usług hepatologa, wnioskując o szczepienia ochronne przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby A i B. Najczęściej są to jednak osoby po przeszczepie wątroby lub ze zdiagnozowaną chorobą tego narządu.
Wątroba to bardzo ważny narząd, który często jest niestety bagatelizowany. Pełni on w organizmie cztery podstawowe funkcje – metaboliczną, filtracyjną, detoksykacyjną i magazynującą. Nie znaczy to nic innego, jak to, że wątroba nieustannie wykonuje ciężką pracę, aktywnie uczestnicząc w procesie trawienia, pozbywaniu się toksyn i w termoregulacji.
Zwlekanie z wizytą i zbyt późne zdiagnozowanie schorzenia może grozić więc niewydolnością wątroby, a w niektórych przypadkach nawet śmiercią. Wizyta u hepatologa jest więc jedną z podstawowych czynności, z którymi nie warto czekać.