Lek. med. Kinga Sikorska-Socha

Specjalista neurologii dziecięcej, specjalista pediatra

Od początku mojego życia zawodowego pracuję z dziećmi. Po ukończeniu w 1999r. Akademii Medycznej na Wydziale Lekarskim odbyłam staż podyplomowy w Samodzielnym Klinicznym Szpitalu Klinicznym nr 1 w we Wrocławiu.

Doświadczenie zawodowe zdobywałam pracując i dyżurując w:

  • Akademii Medycznej we Wrocławiu - Klinika Neonatologii
  • Dolnośląskim Centrum Pediatryczne im. Korczaka - Klinika Immunologii Wieku Rozwojowego – tu uzyskałam specjalizację II st. w dziedzinie pediatrii
  • Akademii Medycznej we Wrocławiu - Klinika Pediatrii i Chorób Infekcyjnych –jako starszy asystent
  • Od 2011r. pracuję w Oddziale Neurologii Dziecięcej Dolnośląskiego Szpitala Specjalistycznego im. T. Marciniaka we Wrocławiu- tu uzyskałam specjalizację szczegółową w dziedzinie neurologii dziecięcej

Ponadto wiele lat pracowałam w lecznictwie otwartym (DCDM DOLMED) i w Oddziałach Noworodkowych i na Salach Porodowych (Klinika Neonatologii, Szpital Powiatowy w Oławie, Szpital „Mikulicz” w Świebodzicach, Szpital MEDFEMINA we Wrocławiu).

Praca jest moją pasją, wiedzę i umiejętności stale pogłębiam uczestnicząc w konferencjach, szkoleniach i warsztatach, czytając literaturę naukową.

W zakresie neurologii dziecięcej zajmuję się:

  • oceną rozwoju niemowląt, pogłębianiem diagnostyki opóźnień rozwojowych i planowaniem kompleksowej opieki nad dziećmi z deficytami
  • mózgowym porażeniem dziecięcym, szczególnie w zakresie leczenia spastyczności toksyną botulinową
  •  leczenie toksyną botulinową (spastyczność w MPD, poudarowa, powypadkowa, migrena przewlekła u dorosłych, nadpotliwość)
  •  stwardnieniem rozsianym
  •  bólami głowy, migreną
  •  bólami kręgosłupa
  •  chorobami mięśni i nerwów obwodowych, polineuropatie,
  •  schorzeniami napadowymi (padaczka, tiki, omdlenia)
  •  innymi chorobami układu nerwowego
  •  kwalifikacją do szczepień szczególnie dzieci ze schorzeniami neurologicznymi

 


 

Zaburzenia neurologiczne stanowią jedne z najpoważniejszych stanów chorobowych u dzieci. Nic więc dziwnego, że neurolog dziecięcy jest jednym z najczęściej odwiedzanych specjalistów w pierwszych miesiącach życia dziecka. Młodych rodziców często niepokoi bowiem fakt późnego nabywania nowych umiejętności przez dziecko, bądź nietypowy rozwój i zachowanie maluszka. Neurolog dziecięcy może w takich sytuacjach skutecznie rozwiać wszelkie wątpliwości, powołując się na tezę, że każde dziecko rozwija się we własnym tempie, bądź podjąć się odpowiednich działań zwalczających lub osłabiających ewentualne dolegliwości.

Neurolog dziecięcy zajmuje się zarówno rozpoznawaniem, jak i leczeniem całego układu nerwowego u niemowląt, dzieci i młodzieży do osiemnastego roku życia, poprzez baczną obserwację i ocenę rozwoju psychoruchowego u dziecka. Stwierdza między innymi choroby mózgu, mięśni, rdzenia kręgowego i nerwów, a leczenie zwykle odbywa się przy zastosowaniu specjalistycznych metod, które zdecydowanie wykraczają poza tradycyjne działania pediatryczne.

Neurologia dziecięca

Neurologia dziecięca to bardzo ważna i szczególna dziedzina medycyny. To również jeden z działów neurologii ogólnej. Obejmuje zarówno pierwotne choroby układu nerwowego, będące wynikiem wad uwarunkowanych genetycznie (zwyrodnienie kręgosłupa, cukrzyca), jak i choroby wtórne, stanowiące następstwo patologicznej lub zagrożonej ciąży. Neurolog dziecięcy zajmuje się ponadto wszelkimi konsekwencjami i dysfunkcjami powstałymi na skutek urazów, wypadków, niedotlenienia mózgu, a nawet złego doboru leków bądź uczuleń. Często choroby neurologiczne wywołane są również rozwijającymi się guzami, infekcjami lub zatruciami.

Neurologia dziecięca to głównie szereg badań profilaktycznych, wykazujących reakcje ciała na konkretne bodźce lub profesjonalne badania obrazowe takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa, dające szczegółowy wgląd na schorzenie pacjenta.

Ponadto do zadań neurologa dziecięcego należy:

  • przeprowadzenie konsultacji z lekarzem pierwszego kontaktu na temat ogólnego stanu zdrowia dziecka,
  • przeprowadzenie testów czynnościowych oraz badań z zakresu diagnostyki obrazowej,
  • ewentualne przeprowadzenie biopsji lub punkcji, w celu pobrania materiałów do koniecznych badań,
  • kierowanie rehabilitacją dzieci po wypadkach, operacjach i urazach,
  • leczenie powikłań chorób metabolicznych takich jak neuropatia czy cukrzyca

Kiedy wskazana jest kontrola neurologiczna?

W pierwszych tygodniach życia, bardzo ciężko jest dostrzec nieprawidłowości związane z rozwojem ruchowym u maluszka, a to właśnie one stanowią o stopniu dojrzałości dziecka i złym funkcjonowaniu układu nerwowego Niezbędna jest więc nie tylko wnikliwa obserwacja dziecka, ale również świadome i bezpieczne ćwiczenia, które pozwolą pobudzić powstawanie nowych połączeń mózgowych. Nawet najmniejszy niepokój, spowodowany nieodpowiednią reakcją dziecka lub zupełny jej brak, daje podstawy do konsultacji neurologicznej. Bowiem im wcześniej odkryta dysfunkcja, tym większe szanse na całkowite jej wyleczenie.

W niektórych sytuacjach, już podczas badań prenatalnych możliwe jest stwierdzenie występowania wad układu nerwowego u płodu. Wtedy to lekarz neurolog dziecięcy podejmuje kwestie diagnozy i dalszego przebiegu ciąży, w zależności od stopnia dysfunkcji.

W ciąży i podczas porodu, neurolog dziecięcy okaże się szczególnie pomocny również w sytuacjach gdy:

  • dziecko jest wcześniakiem i ma niską wagę urodzeniową,
  • dziecko urodziło się z wadami układu nerwowego,
  • poród odbył się poprzez cesarskie cięcie lub nastąpiły podczas porodu takie powikłania jak niedotlenienie czy zamartwica
  • ciąża była mnoga
  • podczas ciąży kobieta często chorowała i zażywała silne leki
  • dziecko otrzymało niską ocenę w skali Apgar (poniżej 7)

Ponadto wizyta u neurologa dziecięcego może nastąpić dopiero w późniejszym czasie, gdy u dziecka, wraz z rozwojem, zaobserwowane zostały dziwne i niepokojące zachowania oraz wystąpiła dysproporcja lub asymetria ułożenia ciała.

Bezwzględnie do neurologa dziecięcego należy udać się więc jeśli dziecko przez długi okres czasu nie podnosi główki, nie reaguje na głos, nie siada oraz nie raczkuje. Dodatkowo maluszek nieprawidłowo napina mięśnie, przez co ciężko jest go na przykład ubrać. Zaburzenia snu, prężące się ciało, drżenie, niepokojące triki, częste kolki lub wymioty, a także brak kontaktu wzrokowego również mogą być pierwszymi objawami chorób neurologicznych.

U starszych dzieci, u których podejrzewa się choroby układu nerwowego często zauważa się także:

  • problemy z koncentracją, pamięcią i nauką,
  • impulsywne, a nawet agresywne reagowanie na stres,
  • zaburzenia widzenia
  • sztywność karku i nawracający ból głowy,

Wizyta u neurologa dziecięcego jest konieczna również w skrajnych przypadkach, gdzie dziecko nie odczuwa bólu podczas upadku lub kontaktu z wrzątkiem lub lodem, a także w sytuacji urazów głowy i kręgosłupa, związanych z niedowładem, paraliżem lub osłabieniem kończyn i mięśni.

Jak przebiega wizyta u neurologa dziecięcego

Neurolog dziecięcy jest bardzo rozchwytywanym specjalistą. By dostać się na wizytę, trzeba często wykazać się sporą cierpliwością. Jak jednak przygotować się do wizyty u neurologa, by nie stracić tak cennego czasu oraz jak najszybciej uzyskać odpowiednią diagnozę? Nic prostszego. Wystarczy zaopatrzyć się w odpowiednią dokumentację medyczną dziecka, zabrać ze sobą książeczkę zdrowia dziecka i informacje na temat odbytych szczepień. Warto przeprowadzić również wywiad wśród bliskich i rodziny na temat schorzeń neurologicznych oraz posiadać spis leków zażywanych przez dziecko.

Jeśli pacjentem jest noworodek lub jeszcze nienarodzony maluszek, dobrze, jeśli matka dziecka będzie miała do wglądu również kartę przebiegu ciąży wraz z zaleceniami od ginekologa.

Jeśli pacjentem jest z kolei już kilku lub kilkunastoletnie dziecko, warto wyjaśnić mu przebieg i cel spotkania jeszcze przed wejściem do gabinetu. W niektórych przypadkach może się bowiem nie skończyć na jednej konsultacji. Warto więc zadbać o to, by sama nazwa „neurolog dziecięcy” nie wywoływała u dziecka skrajnych emocji.

Wizyta u neurologa dziecięcego przebiega dość sprawnie i jest zależna w dużej mierze od wieku dziecka. Na początku przeprowadzany jest oczywiście wywiad lekarski z rodzicami, do którego niezbędne będą wyżej wymienione informacje zdrowotne. Następnie lekarz przechodzi do badania odruchów neurologicznych, sprawdzając tym samym, czy impuls nerwowy przebywa prawidłową drogę z receptora do efektora. Bada głowę, postawę ciała, chód dziecka oraz rozwój kończyn dolnych i górnych. U niemowląt, lekarz dokładnie ogląda rozmiar główki i sposób jej utrzymywania w pozycji leżącej na brzuszku i plecach. W zależności od wieku malucha, neurolog prosi o wykonanie kilku prostych czynności, jak na przykład mrugnięcie okiem, wspięcie się na palce czy dotknięcie z zamkniętymi oczami czubka nosa.

W zależności od przebiegu i wyniku konsultacji, lekarz podejmuje decyzje o dalszym leczeniu i przeprowadzeniu ewentualnych, bardziej specjalistycznych badań. Przy podejrzeniu występowania autyzmu, zaburzeń emocjonalnych czy ADHD, neurolog dziecięcy zaleci również wizytę u psychiatry lub psychologa. W sytuacji zaburzeń mowy rekomendowana będzie również konsultacja z logopedą.

Badania neurologiczne wykonywane u dzieci

  • USG przezciemiączkowe – to bezinwazyjne badanie, często wykonywane również w ramach profilaktyki u wcześniaków lub od razu po porodzie, u dzieci z grupy ryzyka okołoporodowego. Badanie ocenia główne struktury anatomiczne, ich położenie, echogeniczność i wielkość, a jego dokładność pozwala wykryć różne wady rozwoje, torbiele, guzy czy niedotlenienie. USG przezciemiączkowe jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut.
  • Tomografia komputerowa (TK) – profesjonalne badanie radiologiczne, wykonywane przy pomocy rentgena. Pozwala wykryć nieprawidłowości zarówno w mózgu, jak i kręgosłupie oraz pomaga zdiagnozować zmiany nowotworowe i zwyrodnieniowe.
  • Rezonans magnetyczny (MRI) – to jedna z najdokładniejszych i najnowocześniejszych metod diagnostyki obrazowej. Wykrywa nawet najmniejsze zmiany patologiczne u dzieci.
  • Elektroencefalografia (EEG) – kontroluje bioelektryczną czynność mózgu i pozwala wykryć takie choroby neurologiczne jak: padaczka, zapalenie mózgu czy bezsenność.

Zaburzenia neurologiczne u dzieci

Choroby neurologiczne mogą mieć różne podłoże. Mogą być przekazane genetycznie, mogą być konsekwencją skomplikowanego porodu lub zagrożonej ciąży, a mogą być też wynikiem urazów, infekcji i wypadków. Głównymi objawami, najczęściej wskazującymi na choroby neurologiczne są bóle głowy, zaburzenia snu, czucia i pamięci oraz osłabienie lub ubytek koordynacji ruchowej.

Chorobami, którymi zajmuje się neurolog dziecięcy są:

  • Padaczka – objawia się krótkotrwałymi napadami padaczkowymi, nieprzekraczającymi trzech minut. Napady wywoływane są niekontrolowanym wyładowaniem elektrycznym neuronów w mózgu. Padaczka może być wynikiem urazu, infekcji lub chorób naczyniowych, ale może być zarówno skutkiem zaburzeń ogólnoustrojowych takich jak: niedotlenienie, hipoglikemia, niekorzystne działanie leków, toksyn lub alkoholu spożywanego przez matkę w okresie ciąży.
  • Mózgowe porażenie dziecięce – najczęściej diagnozowane u wcześniaków. Powstaje głównie na skutek niedotlenienia mózgu, spowodowanego niedokrwieniem lub nadciśnieniem łożyska matki. Przyczyną może być również infekcja przebyta w łonie matki lub w pierwszych miesiącach życia. Mózgowe porażenie dziecięce zaburza ruch, czucie, percepcje i sposób porozumiewania się. Bardzo często towarzyszy mu również padaczka.
  • Przepuklina oponowo-rdzeniowa – to wada powstająca w życiu płodowym dziecka. Prowadzi głównie do zaburzeń zrastania kręgów i kości pokrywy czaszki, tworząc ubytki uwypuklające opony mózgowo-rdzeniowe. Przepuklina oponowo-rdzeniowa niestety często powoduje przedporodową śmierć.
  • Autyzmchoroba neurologiczna, często utożsamiana z symptomem unikania kontaktu ze światem zewnętrznym. Uważa się, że autyzm może mieć podłoże genetyczne, jednak jego główna przyczyna nie została do tej pory poznana. Dziecko chore na autyzm nie reaguje na polecenia oraz na własne imię, nie bawi się z rówieśnikami, lubi samotność oraz ma trudności z wyrażaniem własnych emocji. Ma problemy również z porozumiewaniem się zarówno za pomocą słowa jak i gestów, nie ma spontanicznych odruchów, a czasami nie reaguje nawet na ból. Objawy zauważalne są już w okresie niemowlęcym, kiedy to maluszek nie gaworzy, godzinami wpatruje się w jeden punkt, a brane na ręce sztywnieje.
  • ADHD – to najczęstsza przyczyna wizyt dzieci u psychologa, ale również neurologa dziecięcego. To zespół nadpobudliwości psychoruchowej, które objawia się zwykle do piątego roku życia. Dziecko jest nadpobudliwe, porywcze, często wykonuje kilka czynności naraz oraz ma problemy z koncentracją. Na ADHD często wpływają predyspozycje genetyczne, urazy w ciąży, niedotlenienie lub zażywanie przez matkę substancji psychoaktywnych czy palenie papierosów.
  • Choroby genetyczne:- zespół Downa

    - zespół Aspargera

Neurolog dziecięcy – prywatnie czy w ramach NFZ?

Jak powszechnie wiadomo – im wcześniej wykryta wada, tym większe prawdopodobieństwo na całkowite jej wyleczenie. To podstawowa zasada, szczególnie w diagnostyce dziecięcej.

Neurolog dziecięcy przyjmujący w ramach NFZ ma bardzo odległe terminy konsultacji. Nawet w nagłych i ciężkich przypadkach należy czekać nawet do kilku tygodni na wizytę. Najdłuższe kolejki można zauważyć w renomowanych placówkach w centrum miast, posiadających wykwalifikowanych i doświadczonych specjalistów z wieloletnim stażem. Ponadto, by ubiegać się o miejsce w kolejce do neurologa w ramach NFZ, należy posiadać ważne skierowanie, wystawione przez lekarza pierwszego kontaktu. Taka procedura z pewnością wydłuża czas i nasila wszelkie obawy dotyczące stanu zdrowia maluszka.

Inaczej sprawa wygląda w prywatnych gabinetach. Przede wszystkim prywatny neurolog dziecięcy nie wymaga skierowania, a konsultacje są stosunkowo łatwiej dostępne. Lekarz zdecydowanie częściej przyjmuje swoich pacjentów, a nagłymi przypadkami bez problemu zajmuje się poza kolejką. Oczywiście prywatna wizyta u neurologa kosztuje. Cena dziecięcej konsultacji neurologicznej waha się w granicach od 100-250zł w zależności od lokalizacji gabinetu oraz wykonywanych badań podczas wizyty. Niemniej jednak w sytuacjach, które spędzają sen z powiek i dotyczą nowo-narodzonych dzieci, nie zaleca się czekania w długich kolejkach, gdyż każda minuta może być cenna dla tej małej istoty.

Neurolog dziecięcy dzięki trafnej diagnozie i wcześnie rozpoczętej rehabilitacji jest w stanie szybko nadrobić straty i opóźnienia w rozwoju każdego dziecka. Ważne jest, by nie zwlekać z żadnym niepokojącym objawem i jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, gdyż każda niewykryta i nieskorygowana wada, pogłębiając się, będzie niekorzystnie wpływała zarówno na poziom sprawności fizycznej, jak i intelektualny dziecka.

Warto również pamiętać, że to rodzice są najlepszymi opiekunami i rehabilitantami dla swoich dzieci. Ciepło i miłość połączone z zaleceniami specjalisty będą doskonałym dopełnieniem każdego leczenia, a odpowiednio wykonywane ćwiczenia powtarzane w domu, przyniosą zdecydowanie szybciej oczekiwane efekty.